Met hun 200 jaar oude geschiedenis vertegenwoordigen de Linies van Torres Vedras de strijd van Portugal om de soevereiniteit in het begin van de 19e eeuw, tijdens de Napoleontische oorlogen.

De regio Torres Vedras speelde een overheersende rol in de verdedigingslinies van Lissabon tegen de Franse troepen van Napoleon die naderden om de hoofdstad van het koninkrijk in te nemen. In 1809 liet de 1e Hertog van Wellington, die aan het hoofd stond van de Engelse troepen waarvan Portugal geallieerde was, deze linies in het geheim bouwen. Ze raakten bekend als een van Europa's grootste daadwerkelijke verdedingssystemen.

Het doel was om een stelsel van forten te bouwen, dat op de meest strategische punten ten noorden van Lissabon zou liggen. Hiervoor werden de topografische eigenschappen van de regio in zes gemeenten benut: Arruda dos Vinhos, Loures, Mafra, Sobral de Monte Agraço, Vila Franca de Xira en Torres Vedras. Zo werd een verdedigingssysteem gebouwd, dat uit drie torenlinies bestond met in totaal 152 reduits en 600 artilleriestukken en dat door ruim 140.000 soldaten werd verdedigd.

De eerste linie strekte zich over 46 km uit tussen Alhandra, de oevers van de Taag en de Atlantische Oceaan en kwam door Torres Vedras. De tweede linie lag 13 km zuidwaarts en de derde beschermde de haven van São Julião da Barra aan de riviermonding in Lissabon. Men weet dat er een vierde linie was op het schiereiland van Setúbal om benaderingen uit het zuiden te voorkomen. Veel is er over deze linie niet bekend.

De route van de Linies van Torres kan per auto worden gereden of men kan kiezen voor wandelroutes die niet alleen langs de forten komen, maar ook langs enkele militaire, religieuze, natuurlijke, archeologische en culturele points of interest, zoals de windmolens die als geavanceerde wachtposten dienst deden.

Het Gemeentemuseum van Torres Vedras is een must om wapens en uniforms uit die tijd, kaarten en een interessante driedimensionale reconstructie van het verdedigingscomplex van de Linies van Torres te leren kennen. Ook het Kasteel van Torres Vedras, van Arabische oorsprong, en het Fort van Sint-Vincentius zijn zeker een bezoek waard. Het fort was het zenuwcentrum van de verdediging tegen de Napoleontische troepen, die het tijdens de 3e invasie nooit gelukt is de 1e torenlinie te doorbreken.

In Mafra mogen we het klooster niet overslaan. Dit klooster is één van de belangrijkste monumenten van de Portugese barokperiode en een symbool van het absolutistische koninkrijk van koning Johan V. Het klooster is strategisch gelegen op de 2e verdedigingslinie en werd tijdens de 1e Franse invasie in 1807 door de troepen van generaal Junot bezet. Een jaar later werd het door het Engelse leger bezet, dat daar tot 1828 zijn hoofdkwartier hield.


Historische uitleg
Om de geschiedenis van de Linies van Torres wat in onze herinnering op te halen, gaan we terug tot 1809, toen prins-regent Johan VI en het Portugese hof naar Brazilië waren gevlucht en de natie onder de mogelijkheid van een derde Franse bezetting leefde. Daarvoor had de Franse generaal Junot eind 1807 Lissabon bezet en generaal Soult Porto, omdat Portugal geen gehoor had gegeven aan het bevel van Napoleon om de zeehavens voor de Engelse schepen te blokkeren. Dankzij de alliantie tussen Portugal en Engeland werden beide generaals door het Portugees-Britse leger, onder leiding van Sir Arthur Wellesley, 1e Hertog van Wellington, en maarschalk Beresford, uit Portugal verbannen.