Het eiland Ilha Graciosa werd door Unesco benoemd tot Wereldreservaat Biosfeer en is het meest noordelijke van de vijf eilanden die de Centrale Groep van de Azoren-archipel vormen. Het staat bekend als het witte eiland en wordt zo genoemd om zijn geologische eigenschappen en om de benamingen die op het eiland aan de verschillende plekken werden gegeven, zoals het geval is in Pedras Brancas, Serra Branca e Barro Branco (letterlijk: Witte Stenen, Witte Bergen en Witte Klei).

Het eiland bestaat uit een gemeente, Santa Cruz da Graciosa, die is onderverdeeld in vier deelgemeentes: Vila de Santa Cruz, Vila da Praia, Guadalupe en Luz. Santa Cruz onderscheidt zich door de typische huizen en de bestraatte, smalle straatjes die vanaf een centraal plein met daarop een prieel, waterreservoirs en araucarias (een conifeer-soort) door het stadje heen waaieren. Het is de moeite waard een bezoek te brengen aan de moederkerk Igreja Matriz de Santa Cruz da Graciosa, de kerk van Santo Cristo, die van Cruz da Barra en het Museu Etnográfico, waar allerlei voorwerpen tentoon zijn gesteld die met de traditionele wijnbouw en de walvisjacht te maken hebben. In het stadje Praia vindt u de kerk Igreja de São Mateus met een pijporgel uit 1793, een van de mooiste van de Azoren, en in Guadalupe treft u de kerk met diezelfde naam, gedateerd uit de 17e eeuw. 

Op de berg Monte Nossa Senhora da Ajuda hebben we een mooi uitzicht op Santa Cruz het noordelijke deel van het eiland. In dat gedeelte kunt u drie kapellen vinden, gewijd aan S. João, S. Salvador en Nossa Senhora da Ajuda. De laatste is een van de beste voorbeelden van “religieuze architectuur als verdedigingswerk” op de Azoren. Als bijgebouw is daar het “casa dos romeiros” waar de bedevaartgangers konden verblijven. 

Het architectonische erfgoed van het eiland is bewaard gebleven in verschillende gebouwen, met nadruk op de kerken, kapellen, landhuizen en voorts is er een bijzondere “waterarchitectuur”, een eeuwenoud netwerk van reservoirs en opslagsystemen voor drinkwater. Een ander opmerkelijk punt in het landschap van dit eiland zijn de windmolens met rode koepels, geïnspireerd op de Vlaamse molens, die getuigen van de overdadige graanproductie in vroegere tijden. 

De Caldeira da Graciosa is het meest emblematische element in het landschap van het eiland. Deze krater met zijn enorme afmetingen en grote schoonheid werd geklasseerd als Regionaal Natuurmonument en omvat tevens  de  Furna da Maria Encantada en de Furna do Enxofre, daadwerkelijke heiligdommen van Moeder Natuur. 

De tocht omhoog naar de Furna da Maria Encantada biedt een goede gelegenheid om het omringende landschap in u op te nemen en de overdadige vegetatie te bewonderen die de mens hier plantte:  ceders, acacia’s, pijnbomen en een plaatselijke, zoetruikende cedersoort bedekken de muren van de krater bijna in zijn geheel en contrasteren met de vegetatie van de andere gebieden op het eiland. Binnenin de krater bevindt zich een indrukwekkende vulkanische holte, de Furna do Enxofre. Hij staat in verbinding met de buitenkant door twee grote aders en is in het centrum ongeveer 40 meter hoog. De toegang ertoe wordt gevormd door een toren die aan het begin van de 20ste eeuw werd gebouwd, met een wenteltrap van 183 treden. Het is een van de indrukwekkendste grotten van de Azoren. Hier bevinden zich een  koudwatermeer en een geiser met modder, die verantwoordelijk is voor de zwavellucht (“enxofre”) hetgeen de naam van deze krater verklaart en die u eraan herinnert dat dit gebied van vulkanische oorsprong is. 

Pico Timão, het hoogste punt van het eiland (398 m), en Pico do Facho (375 m) lenen zich uitstekend voor een rustgevende wandeling door de primitieve vegetatie. De gebergtes Serras Dormida, Branca en Fontes bieden buitengewone scenario’s, niet alleen over het eiland maar ook over de uitgestrektheid van de blauwe zee. Aan de horizon kunt u de andere eilanden van de Centrale groep zien liggen: Terceira, São Jorge, Pico en Faial.

De kleine eilandjes langs de kust van Graciosa voegen een bijzondere schoonheid toe aan het eiland. Zo is er het eiland Ilhéu da Praia, dat een diverse populatie aan zeevogels herbergt, Ilhéu de Baixo, tegenover de brug Ponta da Restinga, Ilhéu das Gaivotas, vlakbij Carapacho, en het  Ilhéu da Baleia, dat in de baai Baía da Ponta da Barca ligt en zijn naam (“eiland van de walvis”) te danken heeft aan zijn vorm.

In het landschap trekt de vuurtoren Farol da Ponta da Barca de aandacht. De inwoners zeggen dat dit de hoogste vuurtoren van de Azoren is.

In Carapacho kunt u van de gelegenheid gebruik maken door een duik te nemen in de natuurlijke zwembaden en in het warme en helende water van de thermale bronnen te ontspannen. 

Een tocht om het eiland heen, stoppend bij de diverse uitkijkpunten, maken het album met goede herinneringen dat u van het gracieuze landschap van dit mooie eiland kunt bewaren, compleet.