De pelgrimsroutes naar Santiago de Compostella, die Portugal van zuid naar noord doorkruisen, worden al eeuwenlang door pelgrims gevolgd. Volg de routes, ga op ontdekkingsreis door Portugal en ontdek het zelf!

Het eindpunt van deze routes is de kathedraal van Santiago de Compostella in Spanje. Volgens de overlevering bevindt zich hier het graf van de apostel Jacobus die het Iberisch schiereiland, indertijd een Romeinse provincie, evangeliseerde. De verering van deze heilige kende een hoogtepunt in de middeleeuwen, toen pelgrims uit heel Europa hier naartoe kwamen. In Portugal was dat vooral vanaf de 12e eeuw, met de stichting van de Portugese natie.

Afhankelijk van de vertrekplaats van de pelgrims bestonden er verschillende routes naar Santiago. Vandaag de dag kunnen we drie hoofdroutes onderscheiden.

De oudste is de Caminho do Norte (pelgrimsroute van het noorden). De route begint bij de kathedraal Sé in Porto en loopt verder langs Rates (waar de Heilige Jacobus de bisschop wijdde die zijn naam gaf aan de romaanse kerk Igreja de São Pedro), Barcelos, Ponte de Lima en Valença, vanwaar de route verder door Spanje loopt. In de middeleeuwen kende de Caminho do Norte verschillende varianten die vaak door Guimarães (waar volgens de legende de heilige een afbeelding van Onze-Lieve-Vrouw op het plein Praça de Santiago zou hebben gezet) en Braga liepen. Deze stad wedijverde met Santiago de Compostella om de titel van het christelijk centrum van het Iberisch Schiereiland, aangezien Braga de zetel was van het aartsbisdom van het hele Iberische Schiereiland. De bisschop van Rates was daar de eerste bisschop. Een andere variant is de Pelgrimsroute Caminho da Geira (de oude Romeinse route) die Gerês doorkruist tot in Portela do Homem. Verder waren er nog de Caminho da Costa (kustweg van het noorden) die vandaag de dag nog staat aangegeven. Deze route vertrekt ook vanuit Porto en loopt via Vila do Conde, Esposende, Viana do Castelo en Caminha, waar u de grens met Spanje kunt oversteken of de route verder kunt volgen tot in Valença.

De route Caminho Interior (route door het binnenland), die langs Viseu en Chaves loopt en Spanje binnengaat in Vilarelho da Raia, werd nieuw leven ingeblazen door de plaatsing van wegwijzers en de opening van herbergen voor pelgrims. De route begint in Viseu en loopt langs Castro Daire, Lamego, Peso da Régua, Santa Marta de Penaguião, Vila Real en Vila Pouca de Aguiar tot in Chaves. Daar verenigt de route zich met de Via da Prata, de oude Romeinse handelsroute die het westen van Spanje doorkruist.

Meer naar het zuiden ligt de Caminho Central Português (pelgrimsroute van Midden-Portugal) die tot in Santarém samenloopt met de Caminho do Tejo, de pelgrimsroute naar Fátima. Deze route begint bij de kathedraal Sé van Lissabon en volgt de Taag door Alverca, Vila Franca de Xira, Azambuja, Santarém, Golegã en Tomar, de voormalige zetel van de Orde van de Tempeliers in Portugal. Vanaf hier loopt de weg verder richting Coimbra, via Alvaiázere, Ansião en Rabaçal. In Coimbra moet u zeker het klooster Mosteiro de Santa Clara-a-Nova bezoeken met de graftombe van koningin Santa Isabel (14e eeuw ). Deze heilige maakte een pelgrimstocht naar Santiago en werd begraven met de symbolen van de Heilige Jacobus: de schelp, het kruis van Santiago en de pelgrimsstaf. Verder naar het noorden toe doet de route Mealhada, Águeda, Albergaria-a-Velha, São João da Madeira en Grijó aan tot in Porto, waar de pelgrimsroutes van het noorden beginnen.

Vanuit Lissabon vertrekt een variant op deze route, die langs de zee liep via Sintra, Torres Vedras, Caldas da Rainha, Alcobaça, Batalha en Leiria tot in Coimbra waar de route samenvloeit met de grote Caminho Central. Vandaag de dag is deze route echter niet goed aangegeven, hetgeen ook geldt voor de routes die in de middeleeuwen vanuit de Algarve vertrokken.

Als pelgrimstocht of avontuurlijke reis midden in de natuur, de pelgrimsroutes naar Santiago zijn ongetwijfeld een uitstekende suggestie voor liefhebbers van lange wandeltochten.