In Portugal worden 12 gebieden door UNESCO geclassificeerd als Biosfeer Reservaten waar het behoud van biologische en culturele diversiteit in overeenstemming gebracht wordt met economische en sociale ontwikkeling, de balans behoudend tussen mens en natuur.

Deze 12 natuurlijke ruimtes maken deel uit van het Wereld-netwerk van Biosfeer Reservaten en het lijken wel levende laboratoria, met als belangrijkste doelstellingen het behoud van landschappen, ecosystemen en soorten, evenals hun ontwikkeling op een duurzame manier op sociaal, economisch, cultureel en ecologisch niveau. 

Parque Nacional Peneda-Gerês © Shutterstock - Marc Venema

In het noorden van Portugal zijn er twee Biosfeer Reservaten, verdeeld door geoografische grenzen, maar verenigd door de kenmerken van natuur en cultuur: het Grensoverschrijdende Biosfeer Reservaat van Gerês-Xurés, wiens gebied in Portugal overeenkomt met het enige nationale Park met een enorme rijkdom aan fauna en flora, en het Grensoverschrijdend Biosfeer Reservaat van het Iberische Plateau, in het extreme noordoosten van het land, inclusief de natuurparken van Montesinho en Internationaal Douro en het beschermde landschap van de Azibo Lagune.

Parque Natural do Douro Internacional - © Europarques

In de Centrale regio van Portugal is het Paul do Boquilobo Natuurreservaat, het eerste te classificeren, een aangeslibde vlakte van moerassen en drassig land dat enorm bezocht wordt door meerdere soorten vogels, waarbij de witte reigers opvallen. In deze regio zijn er twee andere Biosfeer Reservaten: het Berlengas Natuurreservaat, een kleine archipel in een haast wilde staat en het Grensoverschrijdend Reservaat van de Internationale Tagus, een gebied dat verspreid is over beide oevers van deze geweldige rivier die de grens bepaalt tussen Portugal en Spanje en dat op nationaal territorium dat samenvalt met het gebied van het natuurpark van de Internationale Tagus. Meer naar het zuiden toe, in de uitgestrekte vlaktes van de Alentejo, is het Biosfeer Reservaat van Castro Verde een mozaïek van ecologische systemen, rijk in habitats en soorten, waarbij een grote variatie aan vogelsoorten opvallen.

Reserva Natural do Paul do Boquilobo - © ICNF

Vier van de negen eilanden van de Azoren-archipel zijn Biosfeer Reservaten, een classificatie die ook de omringende marinegebieden omvat. In de westelijke groep is het Corvo Eiland veelgevraagd door een grote diversiteit aan trekvogels en heeft een groot aantal flora endemieën, evenals het verrukkelijke landschap van het naburige Flores Eiland, waar het waterelement buitengewoon mooi is met diens watervallen en stromen. In de centrale groep omvat dit netwerk ook het Graciosa Eiland, hetgeen een aantal eilandjes heeft met belangrijke zeevogelkolonies en São Jorge Eiland, dat benoemd werd als een Biosfeer Reservaat van Fajãs de São Jorge vanwege diens meer dan 70 fajãs die ontstonden uit grondverschuivingen of lava die reikten tot de zee.

Ilha de São Jorge (Açores) - © Publiçor

In de archipel van Madeira, dekt het Biosfeer Reservaat van Santana het volledige gebied van de gemeente, gekarakteriseerd door diens rijke flora, deel uitmakend van het Laurel bos, evenals het omringende marinegebied, waar het Marine Reservaat van Rocha do Navio opvalt. Het meest recente Portugese insluitsel in dit wereld netwerk is het Biosfeer Reservaat van het Porto Santo Eiland, dat landschappen heeft die als uniek beschouwd worden met de nadruk op de uitgestrektheid van diens strand, diens landelijkheid, de eilandjes en de nabijgelegen zee.